Ticari Kredi Nedir?

Ticari kredi, işletmelere finansman desteği sağlanması ve işletmelerin büyüyebilmesi için verilen bir kredi türüdür. Ticari belge sahibi olan herkes, bankaların sunduğu bu kredi türünden yararlanabilmektedir. Ancak bankalar bu hizmetini sunarken kendisinden kredi talep eden firmaların risk durumlarını değerlendirmeye almaktadır. Firmalara ait kredi raporlarının hazırlanmasından ve değerlendirilmesinden sonra bankalar da bir karara varmaktadır.

Kendisine ticari kredi başvurusu yapan firmaları detaylı olarak inceleyen ve onay veren bankalar bu kredilerini iki farklı şekilde sunabilmektedir. Gayri nakdi ve nakit olmak üzere ikiye ayrılan ve ticari tüketicilere sunulan ticari krediler, müşterilerin ihtiyaçlarına ve ödeme potansiyellerine göre sunulmaktadır.

Ticari Kredi Çeşitleri

Ticari krediler çeşitleri beş kategoriye ayrılmaktadır. Bu kredinin beş farklı çeşidinin bulunmasının nedeni; kredilerin geri ödeniş sıklığı ve başvuruda bulunan firmaların ihtiyaçlarıdır. Kategorilere ayrılan ticari kredi aşağıdaki gibidir:

• Gayrinakdi Kredi
• Teminatlı Kredi
• Açık Kredi
• Spot Kredi
• Rotatif Kredi

Gayrinakdi kredi, nakit olmayan kredilere veren bir kredi ürünüdür. Genellikle ihracat ve ithalatta tercih edilen bu kredide bankaların üstlendiği görev; garantörlüktür. Firmaların mal alımlarında veya yeni bir kurmalarında garantörlük yapan bankalar, uluslararası ticarette yazdıkları teminat mektubuyla bu kapsamda hizmet vermektedirler.

Teminatlı kredi en fazla tercih edilen ticari kredidir. Bu kredi hizmetinde bankalar oldukça düşük ticari kredi faiz oranları uygulamaktadır. Açık kredi ise yalnızca güvenilir müşterilerin alabildiği bir kredi türüdür. Bankalar güven duydukları müşterilerine, herhangi bir güvence sunma zorunluluğu olmaksızın bu hizmeti sağlamaktadır. Ancak kredinin tutarı ve koşuları, banka tarafından belirlenmektedir.

Spot kredi, ticari banka müşterilerinin anlaşma süresince sabit bir faiz oranıyla, vadeyle ve ödeme tutarıyla yararlandıkları kredi türüdür. Ayrıca bu ticari kredide vade bitiminde anapara üzerine eklenen ticari kredi faiz oranı ile beraber vergi ödenmesi de taahhüt edilmektedir. Bu krediden genel olarak büyük ölçekli firmalar tarafından tercih edilmektedir ve kısa zamanda geri ödenmektedir.

Rotatif ticari kredi, borçlu cari hesap olarak da bilinmektedir. Bu kredide faiz oranları piyasanın durumuna göre şekillenmektedir ve istenilen zamanda da kredi kapatılabilmektedir. Sabit faizli ya da değişken faizli olarak iki türe ayrılmaktadır. Vade süresi ise genel olarak 12 aydı. Ayrıca bu krediyi tercih eden firmalar yalnızca TL olarak kullanım gerçekleştirebilmekte, anlık ihtiyaçlardan dolayı tercih edilmektedir.

Ticari Kredi Şartları

Ticari kredi şartları listesinin başında; bu krediden faydalanacak olan kişilerin bir şirketi olması gelmektedir. Çünkü ticari krediden bireysel müşterilerin yararlanabilmesi söz konusu değildir. Ayrıca bankalar nezdinde onaylanabilir olmak için de başvuru gerçekleştirecek olan kişilerin geçmiş ödemelerde başarı göstermiş olması gerekmektedir. Bankalar, başvuruda bulunan kişilerin geçmiş ödemelerini değerlendirmeye almakta ve aynı zamanda şirketin değerlendirmesini yaparak ödeme gücünü tespit etmektedir.

Bankalar tarafından yapılan araştırmalar ve hazırlanan raporlar sonucunda söz konusu şirketin alabileceği kredi miktarı ortaya konmaktadır. Geçmiş finansal işlemlerinde kredi ödemelerinde aksaklık yaşayan şirketlerin, bu krediden yararlanabilme olasılığı oldukça düşüktür.

Başvurusu onaylanan şirket sahiplerinin krediyi alabilmesi için bazı belgeler de istenmektedir. Bu belgeler arasında imza sirküleri, vergi levhası, şirketin kayıtlı olduğu ticaret odası kaydı belgesi ve de resmi gazete nüshası yer almaktadır.

Ticari Kredi Başvurusu

Genel olarak ticari kredi başvurusu online başvuru kanalları aracılığı ve telefon bankacılığı ile gerçekleştirilmektedir. Bir şirket ve şirketin yetkilisi için bankaların şubelerine gidip kredi başvurusunda bulunmak, vakit kaybı olarak görülmektedir. Özellikle de büyük ölçekli şirketler zaten finansal işlemleri nedeniyle bankalarla aktif olarak çalışmak durumunda olduğundan çoğu işlemlerini telefon bankacılığıyla gerçekleştirmektedir.

Banka ve şirketler arasında zaten aktif bir ilişki söz konusu olduğundan ve aralarında bir sözleşme bulunduğundan kredi başvuruları, telefon ile verilen talimatlarla yapılabilmektedir. Başvuru talebi sonrasında gerekli incelemeleri yapan bankalar, şirketlerin finans raporlarına göre verebilecekleri kredi tutarını belirlemektedir. Daha sonra da banka tarafından hazırlanan teklif şirkete sunulmaktadır. Onayın gerçekleşmesi durumunda da şirket hesabına söz konusu ticari kredi tutarı aktarılmaktadır.

Ticari Kredi Yapılandırma

Tıpkı bireysel kredi ürünleri gibi ticari kredilerin de yapılandırılması imkânı bulunmaktadır. Ancak bu yapılandırmanın söz konusu olabilmesi için şirketin mali durumunun yapılandırma işlemine uygun olması gerekmektedir. Ayrıca bu imkândan borçlarını geçici bir süre ödeme sorunu yaşayan ve de ülke ekonomisine katma değer sağlayan firmalar faydalanabilmektedir.

Bankaya olan ticari kredilerini ödeyemeyeceğine inanılan ve iflas kararı bulunan firmalar ticari kredi yapılandırma yolunu tercih edememektedir. Bankalar genel olarak bu şirketlerin yapılandırma taleplerine ret cevabını vermektedir. Bu sebeple ticari kredinin kullanımı öncesinde özellikle küçük ölçekli şirketler oldukça iyi bir finansal durum değerlendirmesi yapmalıdır.